Vanaf 1 juni zijn ze verplicht in het openbaar vervoer: mondmaskers. Je ziet ze dan ook overal opduiken. De gewone maskers die wij ook in het ziekenhuis gebruiken, maar ook modieuze maskers van stof, in allerlei kleuren en patronen. Maar hoe zinvol is het dragen van zo'n mondkapje nou echt?
Twee redenen
Allereerst is het belangrijk om te beseffen dat er twee redenen zijn om een mondkapje te dragen. Ter bescherming van jezelf, en ter bescherming van anderen. Draag je een mondkapje ter bescherming van jezelf, dan gaat het er vooral om dat datgene waar tegen jij jezelf wilt beschermen door het mondkapje ook daadwerkelijk wordt tegen gehouden. Dit heeft te maken met de grootte en de consistentie van de deeltjes waartegen jij jezelf wilt beschermen.
Verschillende mondkapjes
In het ziekenhuis hebben we daarom verschillende mondkapjes. Als ik mijzelf wil beschermen tegen druppels, zoals bijvoorbeeld bloedspetters tijdens het schoon maken van een grote wond, is een simpel mondkapje (een lapje voor mond en neus) voldoende. Gaat het echter om kleinere druppels, of bepaalde virussen die in mini-druppeltjes in de lucht hangen, dan heb ik andere maskers nodig. Deze moeten beter aansluiten en ze moeten van ander materiaal zijn, waar de kleine druppels en virussen niet door heen kunnen. Bij voorkeur hebben ze dan ook een virusfilter.
Onvoldoende bescherming
De mondmaskers die nu veelal worden verkocht zijn simpele maskers en beschermen jou niet direct tegen het krijgen van Corona. Waarom je ze dan toch moet gaan dragen? Ter bescherming van de ander! Als jij hoest kun je jouw hoestdruppels in ieder geval tot wel 2 meter weg sputteren. Op het moment dat jij een mondkapje draagt, wordt een heel deel van die druppels door het mondkapje tegen gehouden. Een deel ja, inderdaad. Niet alle druppels worden namelijk tegen gehouden, en je kunt iemand nog steeds besmetten.
Virusfilters
Momenteel worden er ook simpele stoffen mondkapjes verkocht waar je een extra laag stof als zogenaamd filter in kunt doen. Verkopers claimen dat dit dient als virusfilter en vragen de hoofdprijs. Hier kan ik kort over zijn: dit is onzin, trap er niet in! Een extra laagje stof biedt je geen afdoende bescherming tegen Corona.
Op doen
Regelmatig zie ik mensen met een mondmasker alleen over hun mond, en niet over hun neus. Druppels en virussen komen niet alleen via de mond ons lichaam binnen, maar zeker ook via de neus (of ogen, waarom wij in het ziekenhuis ook beschermende brillen dragen). Sterker nog, de huidige Corona testen worden o.a. zelfs achter in de neus afgenomen! Ook kun jij druppels verspreiden via je neus, bijvoorbeeld wanneer je hoest of niest. Draag een maker dus altijd over zowel mond als neus.
Af doen en hergebruik
Het af doen van zo'n mondkapje is eigenlijk ook nog een hele klus. Theoretisch zou je aan de binnenkant door jouw uitademing immers allemaal virusdruppels hebben kunnen zitten. Op het moment dat je je mondkapje gewoon af trekt, spat je die vervolgens in het rond. Voorzichtig af doen, direct weg gooien, en je handen wassen dus. Bij voorkeur doe je je mondkapje tijdens het reizen met het OV dus ook niet steeds op en af. Ook zijn sommige mondkapjes uitwasbaar. Het is nog maar de vraag hoe veilig dit is. Heet wassen (>40 graden) is niet goed voor het milieu, maar tegen virussen wel aan te bevelen.
Ademen
Onlangs hoorde ik op tv iemand vertellen over haar nieuwe mondkapje van dunne stof. Gekozen omdat het zo lekker ademend is. In het algemeen kun je voor het uitkiezen van een mondkapje de stelregel aanhouden dat hoe beter jij er door heen kunt ademen, hoe makkelijker virussen er door heen komen. Een goed werkend medisch mondmasker is helaas oncomfortabel, benauwend, en ademen is zwaar. Daarom dragen we ze ook alleen wanneer dat nodig is. Besef dus goed de daadwerkelijke prijs die je betaald voor fashion en comfort.
Geven mondmaskers schijnveiligheid?
In ieder geval ten dele. Mogelijk is de kans om ziek te worden van Corona wel kleiner wanneer anderen minder kans hebben om jou onder te proesten wanneer hun gehoest deels wordt tegen gehouden door de mondkap. Maar de kans is zeker niet nul! Het aller belangrijkste blijft dat we met zijn allen zorgen dat we onze handen blijven wassen, afstand proberen te bewaren, en vooral ook binnen blijven bij klachten. Deze blog is gebaseerd op beschikbare informatie en feiten ten tijde van schrijven, 01-06-2020. De informatie en data over Corona wijzigt continu, het kan dus zijn dat er morgen een nieuw onderzoek uitkomt wat totaal andere inzichten geeft. Voor de meest actuele informatie zie rivm.nl