Je bent gezond, actief ambitieus en je weet wat je wilt. Of moet ik zeggen, niet wilt. Want long-COVID, dat wil je niet hebben. Long-COVID staat voor langdurige COVID. Het is een verzameling aan klachten die mensen soms overhouden na een infectie met het SARS-COV-2 virus, het virus dat COVID-19 veroorzaakt.
Wat is long-COVID precies?
Iedereen kan het krijgen, of je nu ouder of ongezond bent, of juist jong en misschien nog niet eens aan je eerste baan begonnen. Bij vrouwen komt het tot nu toe vaker voor dan bij mannen. Long-COVID kan lang aanhouden, soms tot enkele weken, maar soms ook tot meerdere maanden na een infectie met COVID-19. Als je long-COVID hebt, heb je klachten zoals vermoeidheid, kortademigheid, pijn op de borst, spierpijn, hoofdpijn, hartkloppingen, aanhoudende verhoging of langdurig verlies van reukvermogen. Ook kunnen patiƫnten kampen met depressie of vergeetachtigheid.
Waardoor komt long-COVID?
COVID-19 heeft nogal veel effecten op je gehele lichaam. Natuurlijk op de longen, waardoor ademen soms moeilijk of onmogelijk wordt. Ook ervaren mensen met COVID klachten rondom de neus, waardoor de smaak verdwijnt. Maar, ook elders in het lichaam doet het Coronavirus veel schade. Denk hierbij aan het hart, de alvleesklier, de huid, de darmen, de lever, de nieren en het zenuwstelsel. Na het verdwijnen van het virus uit het lichaam, kan er op veel van deze plaatsen schade achter blijven. Het lichaam moet dat zelf repareren. Meestal lukt dat, maar niet altijd snel of volledig. Dit zorgt er dus mogelijk voor dat mensen long-COVID ontwikkelen.
Wat kun je er zelf aan doen?
Voorkomen is beter dan genezen, dat geldt ook voor (long-)COVID. De beste manier is dus zorgen dat je geen COVID-19 krijgt. Hiervoor door de overheid en het RIVM verschillende adviezen opgesteld. Denk aan het wassen van handen, elkaar ruimte geven, voor frisse lucht zorgen en het nemen van het vaccin. De maatregelen en adviezen worden afhankelijk van de situatie in een land aangepast.
Heb je toch COVID gekregen en ben je herstelt van de eerste fase, het uitzieken? Dan kun je beginnen met trainen. Op websites als Herstelnacovid.nl en Coronaplein.nu staan oefeningen die je kunt doen. Ook staan hier verschillende adviezen over bijvoorbeeld kortademigheid, geheugenproblemen, stemproblemen en problemen bij eten en drinken.
Hulp bij long-COVID
Gaat het daarna niet beter, verslechtert de situatie of blijven klachten lang aanwezig? Bij dit soort problemen of bij twijfel moet je altijd de huisarts raadplegen. De huisarts kijkt dan of het nodig is om te worden doorverwezen, bijvoorbeeld naar de longarts of fysiotherapie. Ook worden patiƫnten soms verwezen naar de ergotherapeut, logopedist, diƫtist of psychische hulpverlener. Bij problemen door long-COVID op je werk kun je ook contact opnemen met de bedrijfsarts.
Wat doet de longarts precies?
Word je verwezen naar de longarts? Dan kom je bij mij of mijn collegaās terecht. De longarts voert longfunctieonderzoek uit. Hierbij wordt er gekeken naar de hoeveelheid lucht in de longen. Ook kunnen we zien hoeveel zuurstof er vanuit de lucht die in de longen zit in het bloed wordt opgenomen. Daarnaast maakt de longarts meestal een rƶntgenfoto om de longen te bekijken. Soms zijn er medicijnen nodig, maar we zien ook vaak dat medicijnen niet zinvol zijn. Meestal zijn mensen gebaat bij uitzieken of een behandeling met optimalisatie van voeding, fysieke training en/of mentale coaching/begeleiding, soms wordt dit in een revalidatietraject gedaan. Uiteindelijk herstellen de meeste patiĆ«nten weer vrijwel volledig, maar dit kan wel een lange tijd duren.
Wil je meer weten over long-COVID?
Dat kan! Op maandag 18 oktober om 12.00 uur spreekt Heleen live op Instagram met longarts prof. Frits Franssen over long-COVID. Je hoeft je hier niet voor aan te melden. Volg @Makesciencework op Instagram en zit 18 oktober om 12.00 uur klaar. Er verschijnt automatisch een pop-up in stories zodra de live sessie start.
Speciaal voor zorgverleners (artsen, verpleegkundigen/PA/VS), fysiotherapeuten, ergotherapeuten en andere zorgverleners) organiseren we op dinsdag 19 oktober een webinar over long-COVID. Hier leer je alles over long-COVID wat jij als zorgverlener wilt en moet wetenš Meld je snel aan via de website!
Bronnen: RIVM, Longfonds, herstelnacovid.nl en coronaplein.nu