top of page

Dokter, doet u ook aardbeien? Over aambeien en wat je eraan kunt doen

Sofie Fransen

Vanochtend kwam hij, strompelend en wat beschaamd, mijn (gastblogger Sofie Fransen) spreekkamer binnen. Hij heeft er duidelijk geen zin in, maar zoals hij zelf zegt “ ik heb geen keus, ik moet erdoor”. Klinkt bijna alsof hij naar het slagveld moet, maar gelukkig is het zo erg nog niet.  

 

“Of ik ook aardbeien kan behandelen?” 

 

“Natuurlijk doe ik ook aardbeien”, zeg ik, “maar ik noem ze anders. Zou het kunnen zijn dat u aambeien bedoelt?” We kunnen er allebei om lachen en dat haalt de lucht eruit. 

 

Maar wat zijn aambeien eigenlijk precies? 

 

Aan de binnenkant van de anus (het poepgat) zit een sponsachtig netwerk van aders. Als deze aders opzwellen en gaan uitstulpen noemen we dat aambeien (hemorroïden). Aambeien kunnen in de anus zitten of naar buiten komen. We spreken dan van inwendige of uitwendige aambeien. Aambeien zijn onschuldig maar veel mensen hebben er in hun dagelijks leven last van.


 

Kan je aambeien weg laten halen? 

 

Aambeien, we hebben ze allemaal, die horen daar dus gewoon te zitten onderaan in het anale kanaal. Toch vragen patiënten me vaak of ik ze voor altijd weg kan halen. ‘Nee, dat kan ik niet’, zeg ik dan met een uitgestreken gezicht. Vol verbazing kijken ze me dan aan. Dan begin ik mijn verhaal.

 

Het nut van aambeien

 

Aambeien horen daar, het zijn een soort van kleine schokdempers, in het maagdarm kanaal net voor de uitgang naar de anus. Die aambeien zijn goed doorbloed en hun taak is om wat op te zwellen als het kanaal zich vult met ontlasting. Op die manier helpen ze mee om de stoelgang nog even op zijn plek te houden. Het zou dus zonde zijn om deze harde werkers dus weg te snijden. Maar, soms moeten die aambeien te veel tegengas geven en dat gebeurt vooral wanneer ze onder hoge druk komen te staan. Zoals bijvoorbeeld bij een zwangerschap of bevalling, bij zwaar tillen, bodybuilden en bij obstipatie.  Dat laatste komt nogal vaak voor.  

 

Op die moment moeten aambeien meer tegendruk ontwikkelen en dan worden ze groter. Niet erg, maar hoe groter, hoe kwetsbaarder. Aangezien aambeien gevuld zijn met bloed, kunnen ze dus op momenten dat er stoelgang langskomt, gaan bloeden.  En hoe, soms zit wel de hele wc-pot onder het bloed en daar schrikken patiënten behoorlijk van. Op dat moment spreken we dan over aambeien met klachten en daar kunnen we wel wat aan doen. 

 

Welke klachten kan je krijgen van te grote aambeien? 

 

Aambeien kunnen bloedverlies, jeuk, pijn of een branderig gevoel aan de anus of een bult bij de anus veroorzaken. Als aambeien naar buiten zakken, kan dit een drukkend en pijnlijk gevoel geven. Het kan dan aanvoelen alsof er iets uit de anus komt en je kunt moeite hebben met het afvegen na het poepen. Aambeien zijn erg kwetsbaar en kunnen gemakkelijk gaan bloeden als je naar het toilet gaat. Je ziet dan helderrood bloed op/in de poep of bij het afvegen. Ook kan een aambei spontaan gaan bloeden.


Soms kan er ook een stolsel ontstaan in de uitwendige aambei, dit voelt dan aan als een hard pijnlijk knikkerbolletje aan de buitenkant van de anus, dat wat blauw doorschemert. Dat voelt vervelend en soms pijnlijk aan. De pijnklachten trekken meestal na een paar dagen weg.  

 

Bloed bij de ontlasting wordt meestal veroorzaakt door inwendige of uitwendige aambeien. Bloedverlies uit de anus kan echter ook komen door andere oorzaken. Ga daarom altijd naar de huisarts bij bloed in de ontlasting. 

 

 

Hoe weet je of je klachten door aambeien komen? 

 

Als arts probeer ik patiënten gerust te stellen door te zeggen dat ik ze echt niet meeneem naar de slachtbank - zoals ze vaak denken. Maar, dat ik ze uiteraard wel even in de blote billen wil zien om te kijken naar de aambeien.  Aambeien zitten aan de binnenkant zitten en zijn vaak van buitenaf niet te zien zijn. Daarom gaan we met een klein kijkbuisje naar binnen. Dat is eerder een vreemde gewaarwording dan dat het pijn doet. De meest ideale tactiek is, als patiënten zich proberen te ontspannen, dan gaat het beter. Nu weet ik ook wel dat dat niet simpel is , in zijhouding, met de billen bloot, voor een wildvreemd persoon. Maar gelukkig lukt het de meeste patiënten wel.  

 

Met het kijkbuisje kan ik de aambeien opzoeken om ze dan met een klein elastiekje deels af te binden; om ze weer kleiner te maken. Dat elastiekje snoert namelijk een deel van de bloedstroom naar de aambei af, waardoor dat stukje afsterft en de aambei dus wat afslankt. En nu komt het mooie, van dat elastiekje voel je helemaal niets en dat komt omdat er in dat deel van de anus geen pijnzenuwen zitten. Perfect bedacht van moeder natuur!  

 

 

Kan je het ontwikkelen van te grote aambeien voorkomen? 

 

Maar, voorkomen is beter dan genezen natuurlijk. Hoe kan je die aambeien ‘rustig’ houden? Alle maatregelen die mee kunnen helpen om de stoelgang niet te hard te laten worden, helpen: goed bewegen, fruit, groente en vezels eten en voldoende drinken. Simpele zaken die maken dat ontlasting zonder al te hard te moeten persen, vlotjes wordt uitgedreven. Dat geeft de aambeien minder druk en helpt dus tegen het groter worden. Niet altijd, maar wel heel vaak. Lang staan, een zwangerschap, zware gewichten tillen, dit zijn allemaal oorzaken waardoor een verhoogde druk optreedt in de aders boven de anus en daardoor kunnen aambeien groter worden. Maar dit gebeurt niet altijd bij iedereen.  

 

Die aambei behandeling is overigens nooit definitief, maar als we behandeld hebben en de leefstijl wordt aangepast dan is er een hele grote kans dat je voor lange tijd klachtenvrij bent. Ook hierin bestaat een stukje eigen regie. 

 

Ja, ik doe dus ook aardbeien en daar hoeft u zich niet te veel zorgen om te maken.  

 

 

Over de gastauteur: Sofie Fransen heeft gewerkt als chirurg met het maagdarmstelsel als aandachtsgebied. Door een elleboogletsel kan ze niet meer opereren, maar haar brein doet het gelukkig nog wel goed. 🤪 Haar chirurgische kennis en ervaring deelt ze graag op verschillende out-of-the box manieren Www.sofiefransen.com 

 

 

Referenties: www. Mlds.nl (maag darm leverstichting), thuisarts.nl 

 

749 weergaven
bottom of page